Terwijl je tegenwoordig een SUV op elke hoek van de straat ziet staan, lijkt de überpraktische MPV langzaamaan een stille dood te sterven. En toch staan fabrikanten onder druk om steeds betere, ruimere auto’s te bouwen. Is een terugkeer naar de éénvolumer daardoor niet onvermijdelijk?

Even geleden trokken wij erop uit met de Ford S-Max, één van de zeldzame volhouders in het segment van de MPV’s. Gedurende onze lange rit naar Noorwegen en terug bleek de auto een voortreffelijke kompaan met zijn lage verbruik, strakke onderstel en vooral met zijn balzaal van een kofferruimte. Onderweg was er tijd te over om te bedenken of er eigenlijk wel een beter autoformaat bestaat dan zo’n MPV, en dus ook of een SUV ooit wel aan zijn inmiddels uit de gratie gevallen tegenhanger zal kunnen tippen. Want daarom werd de MPV ook net ontworpen: om het ultieme ruimtewonder te zijn.

 Meer Espace 

We schrijven de late jaren ’70 wanneer steeds meer grote gezinnen lijken te kiezen voor personenversies van bestelwagens dan voor traditionele sedans of stations. Je kroost van vier op een gordelloze achterbank proppen is namelijk verleden tijd en tegelijk wint ook het reizen met de auto aan populariteit. Een aantal fabrikanten pikt hierop in door een nieuw type auto te ontwikkelen met een hoger, breder koetswerk maar een gelijkaardige voetafdruk als de gemiddelde sedan. Ze dopen de nieuwe vorm ‘multi-purpose vehicle’ of ‘monovolume’ – naar zijn enorme binnenruimte die van voorruit tot kofferklep uit één geheel bestaat. Het busje heeft het liefst voorwielaandrijving, een stel handige schuifdeuren in de flanken en minstens zes sitplaatsen.

De pioniers van dit nieuwe segment zijn Nissan, met de Prairie, en Chrysler, met de Voyager, maar in Europa neemt vooral de Renault Espace een iconische rol aan. Dat model werd stiekem ook onder de Chrysler-vlag ontworpen, namelijk door dochtermerken Matra en Simca. Wanneer Peugeot deze merken in de late jaren ’70 overkocht ging de ontwikkeling wel verder maar durfde het moederhuis het model niet op de markt te brengen. Pas in 1983, wanneer Renault het Matra-deel van Peugeot overnam, werd de Espace gelanceerd. De MPV verscheen vanaf 1984 op de markt met het Renault-logo op de grille.

 Automobiele driekwartbroek 

Wat volgde was een ware stortvloed aan éénvolumers in alle vormen en maten. Vooral in de jaren ’90 was er amper nog een merk te bekennen dat geen MPV in zijn catalogus had staan – een beetje zoals vandaag de dag elke fabrikant minstens drie SUV’s aanbiedt. Sommigen speelden daarin nog de radikale kaart en ontwikkelden MPV’s die op ingenieuze manieren met hun binnenruimte omgingen en er daardoor vaak uitzagen als niets anders op onze wegen. En dan hebben we het over jou, Fiat Multipla. Steeds vaker kozen constructeurs er echter voor om hun monovolume op het platform van een C-segment hatchback te bouwen en zo wat ontwikkelingskosten te besparen. Denk maar aan de eerste generaties van de Ford Focus C-Max, de Opel Zafira of Renault Mégane Scénic, de zogenaamde midi-MPV’s.

Het zijn misschien wel die modellen die de MPV zijn ietwat suffe imago bezorgd hebben. Zowat elke midi-MPV bood wel meer binnenruimte dan de hatchback waarop hij gebaseerd was maar de auto reed minder strak en zag er vooral een stuk minder begeerlijk uit. Ze werden langzaamaan het toonbeeld van functie boven vorm; de driekwartbroek of de sandaal met sok van de auto-industrie zeg maar. En het vervelendste was misschien nogwel dat de MPV flink wat hoger was, waardoor de jonge snelheidsduivel in zijn Ford Focus niet voorbij een C-Max kon kijken om te zien wanneer hij eindelijk zou kunnen inhalen.

 MPV in SUV-vorm 

Tegelijkertijd groeiden hoogpotige luxesloepen zoals de Range Rover langzaamaan uit tot het statussymbool bij uitstek. Ze hadden veel binnenruimte, boden feilloos comfort en waren hoog genoeg om wel over opa’s C-Max te kunnen kijken. Ook dit pikten fabrikanten op en elk wilden ze hun eigen soort Range Rover bouwen, maar dan het liefst zo betaalbaar mogelijk. Iedereen wilde zo’n SUV en constructeurs bouwden ze dan ook in alle vormen en maten, van piepkleine voorwielaandrijvertjes op het platform van een hatchback tot – jawel – ruimtewonders met zeven zitplaatsen.

Vooral dat laatste idee is, wanneer je erover nadenkt, een complete tegenstrijdigheid omdat het zo dicht in de buurt komt van hetgene waar de SUV zich het meeste van wil onderscheiden: de MPV. De Mercedes GLB, om er maar ééntje te noemen, is bijvoorbeeld een enorm ruime zevenzitter met de voetafruk van een personenbus… Maar met een paar designkenmerken die er op het oog een SUV van maken. Nog verder gaat de recent onthulde Dacia Jogger, een zevenzits-crossover die de fakkel moet overnemen van onder andere de Lodgy – een MPV. En wanneer je de Jogger van dichtbij bekijkt is hij eigenlijk ook net dat: een MPV met een SUV-vermomming. Vraag je maar eens af waarom de Jogger als enige Dacia-model enkel als ‘Stepway’ te krijgen is, en vooral hoe de Jogger eruit zou zien indien hij dat ruigere bumperwerk achterwege zou laten…

 Ontkenning 

Dat een auto zoals de MPV terug aan populariteit zal winnen is dus bijna zeker: het gebeurt nu al. De kans is echter klein dat we de carosserievorm nog als dusdanig zullen willen omschrijven. Ook Dacia repte zich bij de lancering van de Jogger met geen woord over de MPV-vorm want dat zou het nieuwe model wel eens onpopulair kunnen maken. Maar stiekem willen we allemaal terug een auto met de inzetbaarheid van een monovolume, we bevinden ons gewoon nog even in een ontkenningsfase.